Proteus mirabilis to bakteria, która może powodować zakażenia np. dróg moczowych, ale także ran, układu oddechowego, kości, stawów oraz opon mózgowo-rdzeniowych. W jej leczeniu stosuje się antybiotyki.
Proteus mirabilis, to Gram-ujemna beztlenowa bakteria należąca do rodziny pałeczek Enterobacteriaceae. P. mirabilis. Bakterie te w grupie mogą się przemieszczać, co pozwala im na przyczepianie się do powierzchni i przemieszczanie się po nich (np. po sprzęcie medycznym). Tworzy ona także biofilmy, czyli warstwy, które mogą pokrywać różne powierzchnie (np. ściany pęcherza moczowego). Proteus mirabilis występuje u zdrowych ludzi, np. w przewodzie pokarmowym, ale w określonych warunkach może wywołać różne zakażenia.. Najczęstszymi z nich są zakażenia układu moczowego (ZUM). ZUM występują częściej u osób w wieku od 20 do 50 lat, zwykle u kobiet w tej grupie wiekowej.
U zdrowych kobiet bakteria Proteus stanowi od 1 proc. do 2 proc. wszystkich ZUM. W szpitalnych (u osób hospitalizowanych) ZUM Proteus stanowi przyczynę u 5 proc. chorych. Proteus mirabilis to częsta przyczyna ZUM u pacjentek z założonym na stałe cewnikiem, urazami rdzenia kręgowego lub nieprawidłowościami strukturalnymi w obrębie układu moczowego.
Czynniki ryzyka ZUM obejmują aktywność seksualną zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, niezabezpieczony stosunek analny u mężczyzn, nieobrzezany penis oraz niedobory odporności.
Również cewnikowanie u kobiet: im dłuższy czas utrzymywania cewnika, tym większe ryzyko zachorowania, które np. jest skutkiem niewłaściwego czyszczenie lub pielęgnację cewnika.
Zakażenie układu moczowego spowodowane bakterią Proteus mirabilis może być łagodne i obejmować zapalenie pęcherza moczowego. Kiedy ma ciężki przebieg może prowadzić nawet do sepsy. Proteus zdolny jest do wywoływania zjawiska tworzenia kamieni moczowych (infekcyjnych) w pęcherzu lub nerkach. Struktury te mogą stanowić ochronną niszę, w której bakterie Proteus bytują i stanowią źródło nawracających zakażeń. Obecność kamieni w drogach moczowych prowadzi do zastoju moczu, co sprzyja dalszemu namnażaniu się bakterii, alkalizacji moczu i odkładaniu się nowych warstw struwitu. Szacuje się, że bakterie Proteus odpowiadają za powstawanie około 70 proc. kamieni na tle bakteryjnym. Kamica występuje dwa razy częściej u kobiet niż u mężczyzn, może być bezobjawowa.
Objawy ZUM spowodowanego przez bakterię Proteus mogą być bardzo różne – od bezobjawowego ZUM po ciężką sepsę (tzw. urosepsę). Zwykle występują: ból, pieczenie podczas oddawania moczu, częste oddawanie moczu (częstomocz), także w nocy, niekiedy nietrzymanie moczu i krwiomocz. Mogą też wystąpić: ból okolicy nadłonowej (w zapaleniu pęcherza moczowego) lub lędźwiowej (przy zajęciu zakażeniem nerek), wyciek z cewki moczowej. Objawy ogólne, jak gorączka, dreszcze, ból głowy, nudności, wymioty, zwykle wskazują na zakażenie górnego odcinka układu moczowego, czyli nerek. W leczeniu stosuje się przede wszystkim antybiotyki (np. amoksycylinę). W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie antybiogramu, żeby określić wrażliwość bakterii, aby na tej podstawie lekarz dobrał odpowiednie leczenie.
Źródło: mp.pl