REKLAMA
MCC, Centrum Medyczne MCC

Nowoczesne terapie poza zasięgiem? Budżet lekowy nie nadąża za potrzebami

Ministerstwo Zdrowia zaprezentowało założenia budżetu na refundację leków na 2026 rok. Choć planowane wydatki sięgają około 30 miliardów złotych, to wciąż nie zbliżają się do ustawowego maksimum, które wynosi 17% całkowitego budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia. Eksperci ostrzegają, że taka sytuacja może skutkować ograniczonym dostępem do innowacyjnych terapii lub zwiększeniem udziału pacjentów w kosztach leczenia.

Zgodnie z projektem NFZ, na refundację leków w przyszłym roku przewidziano około 30 mld zł. Jak czytamy w dokumentach: „Ponad 30 mld zł na leki w 2026 r. Nakłady na świadczenia opieki zdrowotnej w Polsce mają w 2026 r. sięgnąć 201,2 mld zł.” Mimo rosnących nakładów, ustawowy próg 17% nadal pozostaje poza zasięgiem – w ostatnich latach nie udało się go osiągnąć, choć zbliżano się do tej granicy.

Brak pełnego wykorzystania dostępnego limitu oznacza, że finansowanie nowoczesnych, często kosztownych terapii może być ograniczone. Część z nich trafia do mechanizmu ratunkowego dostępu do technologii lekowych, co wiąże się z ograniczoną dostępnością. Dane NFZ z kwietnia pokazują, że refundacja leków w ramach programów lekowych – stosowanych m.in. w leczeniu nowotworów i chorób przewlekłych – pochłonęła 2,998 mld zł, czyli 30,3% z zaplanowanych na ten cel 9,889 mld zł.

Krytycy obecnego podejścia wskazują na potrzebę zmian. Jak zauważa Marek Kos: „Ustawa refundacyjna jasno określa ramy maksymalnych wydatków i nie mogą one wynosić więcej niż 17 % budżetu NFZ”. Oznacza to, że nawet niewielkie korekty w planie finansowym Funduszu mogą znacząco wpłynąć na dostępność leków.

Wśród proponowanych rozwiązań pojawiają się postulaty uproszczenia procedur wprowadzania leków generycznych po wygaśnięciu monopolu, co mogłoby obniżyć koszty terapii i zwiększyć konkurencję. Jednocześnie rośnie presja na ograniczenie nadużyć w zakresie leków recepturowych, które w przeszłości generowały ogromne koszty dla systemu.

Choć na papierze budżet wygląda solidnie, w praktyce może się okazać, że dostęp do nowoczesnych terapii będzie ograniczony – zarówno pod względem liczby pacjentów, jak i zakresu refundacji. Warto uważnie obserwować, czy system nie zacznie przerzucać kosztów na pacjentów, zmuszając ich do większych dopłat lub zakupu leków poza systemem refundacyjnym.

W sytuacji, gdy budżet NFZ nie rośnie proporcjonalnie do rosnących potrzeb zdrowotnych społeczeństwa, ograniczenia w wydatkach na leki stają się realnym wyzwaniem – wpływającym zarówno na jakość leczenia, jak i na domowe budżety pacjentów.

Źródło: Medicalpress

Przejdź do treści