Najwyższa Izba Kontroli, w informacji wystosowanej z tej okazji do mediów, proponuje m.in. włączenie w walkę z rakiem lekarzy medycyny pracy oraz wprowadzenie do szkół obowiązkowego przedmiotu dot. edukacji zdrowotnej.
Starzenie się społeczeństwa przyniesie nowe wyzwania dla systemu ochrony zdrowia, także w dziedzinie onkologii. Już dzisiaj większość zachorowań na nowotwory złośliwe (70 proc. zachorowań u mężczyzn i 60 proc. zachorowań u kobiet) występuje u osób po 60. roku życia. Według najnowszych szacunków liczby te będą rosnąć.
Prognoza Polskiego Towarzystwa Onkologicznego (PTO) wskazuje na możliwość znacznego, bo ponad 25 proc., wzrostu do roku 2025, w porównaniu z rokiem 2011, zachorowalności na choroby onkologiczne. Jeśli tak się stanie nowotwory staną się prawdopodobnie główną przyczyną zgonów w Polsce.
Z danych OECD wynika np., że co prawda liczba zachorowań na nowotwory złośliwe jeszcze jest w Polsce niższa niż w większości krajów europejskich, jednak umieralność dużo wyższa.
Dane statystyczne są zbieżne z wnioskami płynącymi z szeregu wcześniejszych kontroli NIK, które wskazują, że skuteczność leczenia onkologicznego w Polsce jest gorsza niż w większości pozostałych krajów Unii Europejskiej.
Dlatego w przededniu Światowego Dnia Walki z Rakiem Najwyższa Izba Kontroli przygotowała megainformację – kompleksową analizę najważniejszych czynników wpływających na skuteczność leczenia nowotworów, pozwalającą na całościową ocenę leczenia onkologicznego w Polsce oraz na wskazanie możliwych dróg jego poprawy. W przeprowadzonej analizie wykorzystano ustalenia 32 kontroli koordynowanych NIK oraz, jako materiał pomocniczy, raporty ekspertów i instytucji zewnętrznych.
NIK wskazuje w niej, że konieczna jest jak najszybsza poprawa skuteczności profilaktyki i leczenia onkologicznego. Proponuje m.in. włączenie lekarzy medycyny pracy w profilaktykę i wczesną diagnostykę nowotworów oraz wprowadzenie do szkół obowiązkowego przedmiotu dot. edukacji zdrowotnej.
Proponowane przez NIK włączenie lekarzy medycyny pracy w profilaktykę wtórną i wczesną diagnostykę chorób cywilizacyjnych, w tym nowotworów (z zapewnieniem możliwości jej odrębnego finansowania, które nie obciążałoby pracodawców) łączy się z ustaleniami nt. konieczności zagospodarowania ?niszy onkologicznej?, na jaką wskazały analizy. Eksperci utrzymują bowiem, że nierzadko jedynym lekarzem, z jakim ma kontakt duża grupa obywateli (nawet 400-500 tys.) są właśnie lekarze medycyny pracy. Rozwiązanie wskazane przez NIK może więc znacząco zwiększyć szanse na wygraną w walce z nowotworami.
NIK wskazuje także, że efekty profilaktyki onkologicznej, będą widoczne dopiero w odległej perspektywie czasowej, a w walce z nowotworami ważny jest czas. Dlatego w ocenie NIK te działania, które można – powinny być podjęte niezwłocznie i proponuje ich wzmocnienie poprzez rozszerzenie edukacji prozdrowotnej na najmłodszych.
NIK rekomenduje w związku z tym wprowadzenie do programu edukacji w szkołach podstawowych oraz średnich wydzielonego przedmiotu – edukacja zdrowotna, przekazującego wiedzę na temat rozwoju, zdrowia i zachowań prozdrowotnych dostosowanych do potrzeb dzieci i młodzieży w danym okresie życia, obejmującego zdrowy, aktywny tryb życia oraz edukację w zakresie zdrowego sposobu odżywiania.
Jest to ważne, bo – jak wynika z badań – jednej trzeciej zachorowań można byłoby zapobiec, tylko i wyłącznie dzięki tak prostemu procesowi, jak zminimalizowanie kluczowych czynników ryzyka zależnych również od nas samych, m.in.: palenia tytoniu, spożywania alkoholu, braku aktywności fizycznej, niewłaściwej diety oraz związanej z tym nadwagi.
Warto także zastanowić się w jaki sposób, kiedy dojdzie już do choroby i leczenia nowotworu, uniknąć licznych powikłań, skutków ubocznych podjętego leczenia, którym m.in. jest nietrzymanie moczu – może warto również informacje na ten temat włączyć do programu edukacji w ramach edukacji zdrowotnej.
Źródło: www.nik.gov.pl