Oficjalnie uszkodzenie zwieraczy odbytu w wyniku porodu występuje u około 3% kobiet. Jednak liczba pacjentek z tym problemem może być co najmniej dwukrotnie większa. W Polsce nie ma dokładnych badań epidemiologicznych na ten temat, a te sprzed kilku lat, mówią o około 3 proc. porodów.
Liczba ta jednak wynikać ze słabej zgłaszalności, bo na przykład w Anglii statystyki są dwukrotnie wyższe niż w Polsce. W Polsce jest to temat tabu, bo dotyczy młodych kobiet, doznających w czasie porodu urazu zwieraczy, wskutek czego nie trzymają stolca i gazów. Najbardziej narażone są pacjentki, u których doszło do trzeciego i czwartego stopnia pęknięcia krocza podczas porodu siłami natury. Czynnikiem ryzyka są też porody instrumentalne, tzw. próżnociąg i kleszcze.
Dotknięte tym problemem kobiety mają obniżoną jakość życia i wstydzą się o tym mówić. Często dochodzi do rozkładu życia małżeńskiego. Nierzadko jest tak, że pacjentki nie wychodzą z domu, muszą mieć wyłanianą stomię.
W Polsce nie ma ośrodków, które się tym zajmują. Od niedawna zabieg naprawczy zwieraczy jest na liście zabiegów refundowanych, ale tzw. średnich zabiegów proktologicznych. Jednak jego wycena jest niedoszacowana. Operacja naprawcza zwieraczy jest skomplikowanym zabiegiem, wymagającym wieloletniego doświadczenia w wykonywaniu operacji koloproktologicznych. Choroba nie istnieje też w świadomości Polaków, bo się o tym nie mówi. Pacjentki bez problemu zwierzą się koleżankom, że boli je głowa, ale nie zadzwonią do nich, żeby powiedzieć, że bezwiednie oddają stolec. To problem wstydliwy. Kolejnym problemem, oprócz tego, że samo świadczenie jest słabo refundowane, jest kwestia rehabilitacji pozabiegowej. Jeśli ktoś złamie nogę, to rehabilitacja na NFZ jest możliwa. Jeśli sprawa dotyczy zwieraczy odbytu, to wszystko odbywa się prywatnie. Trzeba samemu kupić elektrostymulator, a później odbyć jeszcze kilka wizyt, żeby nauczyć się jego obsługi.
Planowa procedura naprawy zwieraczy jest obecnie od lipca refundowana, jednak operacja jest niedoszacowana (wykazywana jako tzw. średni zabieg proktologiczny). Kobiet z inkontynencją poporodową jest dużo. Nie dopominają się o swoje prawa, nie widać ich, bo nie wychodzą z domów, nie chodzą do pracy. Są jednak i cierpią, często w samotności, opuszczone przez partnerów. Nie ma w Polsce ośrodków, w których pacjentki z nietrzymaniem stolca mogą otrzymać kompleksową opiekę. To, że pacjentki nie mają w Polsce sformalizowanej systemowej opieki, jest przykre i oburzające.
Rozmowa została przeprowadzona w ramach kampanii Zdrowie Kobiety z prof. dr hab. Małgorzatą Kołodziejczak, chirurgiem koloproktologiem, Prezesem Polskiego Klubu Koloproktologii, od lat związaną z Warszawskim Ośrodkiem Proktologii.
Źródło: www.kobieta.zdrowie.pl