Osoby ze stwardnieniem rozsianym (SM) oraz pacjenci z urazami rdzenia kręgowego to duża grupa chorych z problemem pęcherza neurogennego. Zaburzenia w działaniu pęcherza i zwieraczy to jeden z pierwszych objawów SM u co piątego chorego.
SM jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy wytwarza przeciwciała niszczące tkankę własnego organizmu. W przypadku stwardnienia rozsianego, układ odpornościowy postrzega jako wroga mielinę. Gdy dochodzi do uszkodzenia mieliny, informacje które mózg wysyła do innych narządów i układów są zniekształcone, a proces ich przesyłania spowolniony, lub zahamowany. W rezultacie przestają więc one prawidłowo działać. Nazwa choroby: stwardnienie rozsiane (po łacinie: sclerosis multiple – SM) odnosi się do wielu stref układu nerwowego, w których może dojść do uszkodzenia mieliny.
Przyczyna SM nie jest dokładnie znana. Możw wynikać z wrodzonego defektu układu odpornościowego lub z pewnej kombinacji genów. Czynnikiem wywołującym SM może być także infekcja wirusowa.
W Polsce odnotowuje się najwięcej przypadków zachorowań na SM. W przeważającej części choroba ta dotyczy osób młodych (między 20 a 40 rokiem życia), ale osób starszych i dzieci.
Objawy SM mogą się pojawić w każdej chwili, trwać albo kilka dni, albo i kilka miesięcy, a pacjent ma trudności z określeniem, który z nich był pierwszy, a który ostatni. Czasami objawy są tak powszechne dla wielu innych schorzeń i problemów zdrowotnych, że nie kojarzy się ich ze stwardnieniem rozsianym, dlatego diagnostyka SM jest bardzo trudna.
Prawidłowe funkcjonowanie pęcherza moczowego, odbytnicy i narządów płciowych nadzorowane jest przez układ autonomiczny, przez nerwy obwodowe, rdzeń kręgowy i mózg. Pęcherz neurogenny, czyli zaburzenia w działaniu pęcherza moczowego i jego zwieraczy to jeden z pierwszych objawów stwardnienia rozsianego. Pierwsze zaburzenie dotyczy gromadzenia moczu. Jeśli mięsień wypieracza jest nadaktywny, to już przy znikomej ilości moczu w pęcherzu dochodzi do skurczu jego ścian, lecz uszkodzone nerwy w rdzeniu kręgowym nie są w stanie prawidłowo przetworzyć i przesłać dalej tego sygnału do mózgu. Drugie zaburzenie dotyczy opróżniania pęcherza. Pomimo tego, że jest on wypełniony moczem, do mózgu nie są wysyłane prawidłowe sygnały o potrzebie oddania moczu lub rozluźnienia cewki moczowej. Pęcherz jest więc dalej napełniany, a jego ściany rozciągają się, aby pomieścić coraz większą ilość płynu i stają się coraz bardziej wiotkie. Trzecie zaburzenie dotyczy jednocześnie magazynowania moczu i opróżniania pęcherza moczowego. Nazywane jest dyssynergią zwieraczowo-wypieraczową. Chodzi w nim o to, że oba mięśnie nie kurczą się synchronicznie, w tym samym czasie.
Objawy różnych dysfunkcji pęcherza u osób ze stwardnieniem rozsianym są podobne – tzw. parcia naglące, czyli gwałtowna potrzeba oddania moczu, częste oddawanie moczu (także w nocy – tzw. nokturia), nietrzymanie moczu, lub jego popuszczanie oraz opóźnione oddawanie moczu. Aby wybrać odpowiednią metodę leczenia konieczna jest więc dokładna diagnostyka zawierająca oprócz dokładnego opisu objawów przez pacjenta także badanie moczu (ogólne i posiew), USG, urografia, badanie urodynamiczne.
Zarówno u osób po urazach rdzenia kręgowego, jak i u pacjentów chorych na SM z problemem pęcherza neurogennego stosuje się różne metody leczenia tego schorzenia ? dobierane indywidualnie leki, cewnikowanie przerywane, w ostateczności – założenie stałego cewnika, nadłonową cystostomię oraz toksynę botulinową (potocznie – botoks).
Źródło: www.niepelnosprawni.pl