Z cewników zewnętrznych korzystają mężczyźni poruszający się na wózkach inwalidzkich, chodzący i leżący z każdym stopniem nietrzymania moczu. Cierpią oni z powodu uszkodzeń neurologicznych takich jak: udar mózgu, uszkodzenia rdzenia kręgowego, mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane, przyczyn urologicznych takich jak: przerost gruczołu krokowego, powikłania po operacji gruczołu krokowego. Dotykają ich także inne schorzenia objawiające się nietrzymaniem moczu.
Cewnik zewnętrzny w połączeniu z workiem na mocz pomaga mężczyźnie zabezpieczyć się przed niekontrolowanym wyciekiem moczu i ma do spełnienia dwie podstawowe funkcje:
O tym, czy produkt spełni te oczekiwania, decyduje kilka kryteriów oceny odnoszących się do użytkownika. Te kryteria to między innymi: sprawność fizyczna, aktywność społeczna, samodzielność w stosowaniu sprzętu, poziom nietrzymania moczu, bariery środowiskowe.
Cewniki zewnętrzne można podzielić na dwie podstawowe kategorie ze względu na sposób mocowania:
Do wyboru mamy cewniki zawierające lateks bądź silikonowe. Są one dostępne w różnych rozmiarach np. 25, 30, 35 mm. Są one nakładane na prącie podobnie jak prezerwatywa.
Z uwagi na kryteria: poziomu ryzyka u pacjenta do wystąpienia nawrotowych infekcji dolnych dróg moczowych, płci, poziomu osłabienia motoryki kończyn górnych (samocewnikowanie) i stopnia spastyczności wyróżniono:
Cewniki jednorazowe urologiczne niepowlekane – są mało zaawansowane technologicznie – do wykonania procedury samocewnikowania konieczne jest stosowanie jednorazowego środka poślizgowego do cewki moczowej.
W rezultacie są to cewniki większego ryzyka powodowania infekcji dolnych dróg moczowych. Wynika z tego też, że powinny być one stosowane tylko u tych pacjentów, u których nie występują czynniki ryzyka występowania infekcji dolnych dróg moczowych.
Procedura cewnikowania musi być procesem w pełni sterylnym. Wymóg ten dotyczy także sterylności środka poślizgowego wprowadzanego do cewki moczowej, tuż przed wprowadzeniem cewnika.
Do wykonania oceny zalegania moczu po mikcji, mając na względzie profilaktykę zakażeń dolnych dróg moczowych, zaleca się stosowanie hydrofilowych cewników urologicznych jednorazowych, w tym:
Cewnik z trzema końcówkami dla chorych z krwawieniem z dróg moczowych, stanami zapalnymi lub kamicą pęcherza. U osób tych zachodzi konieczność wypłukania z pęcherza moczowego piasku, osadów, skrzepów i zalegającej wydzieliny lub podawania leków dopęcherzowo. Wykonane są z lateksu lub silikonu. Należy dbać o to, aby czas utrzymywania w pęcherzu nie przekraczał wskazań producenta.
Cewniki z dwoma końcówkami dla chorych, u których należy założyć cewnik na stałe i zapobiec jego wysuwaniu się. Używa się ich u chorych po zabiegach chirurgicznych lub pacjentów na oddziałach intensywnej terapii. Wykonane są z lateksu lub silikonu. Czas utrzymywania w pęcherzu nie może przekraczać wskazań producenta.
Cewniki są refundowane przez NFZ.
Opracowane na podstawie: Rekomendacje Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych w zakresie postępowania w zaburzeniach kontynencji. Część I: nietrzymanie moczu, Warszawa 2017.